kendini sahip olduğu metalar (hatta tek meta, o da sarı merso) üstünden tanımlayan bir kişiliğin karikatürize edildiği film. gerçi etrafımız karikatürize karakterlerle dolu gerçek hayatta da ağzına kadar.

--- spoiler ---
offf bilse alttaki mercedes'in benim olduğunu hemen altıma yatıverir...
--- spoiler ---

(solak - 8 Ağustos 2007 20:10)

ilyas salman'ın bir insana kazık attığı tek filmdir herhalde.

(serif ozani - 29 Eylül 2007 13:38)

suç işleyen, kötü bişeyler yapan insanların ilk önce nasıl kendilerini haklı çıkardıklarını, nasıl kendilerini önce akladıklarını, yaptıklarının kötü birşey olmadığına önce kendilerini ikna ettiklerini güzel bir şekilde anlatan film. hiç kimseye kötü insan olduğunu, şerefsizlik yaptığını kabul ettiremezsiniz. yani filmlerdeki kötü adam klişeleri kolaya kaçmanın ürünleridir. kötü adamı bi konuştur, bak bakalım kendine kötü diyor mu. oysa boktan filimlerin kötü karakterleri sanki kötü olduklarını kabul etmişler gibidir ki gerçeğe aykırıdır.

(conglomerate - 17 Ocak 2008 11:46)

tek kelimeyle "turk sinemasinda bir doruk noktasi"! beni daha fazla etkileyen bir turk filmi hatirlamiyorum. filmin kurgusu, teknigi, muzigi ve senaryosuyla dort dortluk. oyunculuk konusunda ise ilyas salman'in zirveye ciktigi, "olmaz boyle sey" dedirten bir film. buna benzer bir film ingmar bergman'in yaban cilekleridir. ama sari mersedes ondan biraz daha farkli. bizi daha iyi anlatiyor. filmde sari mersedes aslinda bir simgedir. insanlarin isteyince bazi seyleri kazandigini ama ayni zamanda da farkinda olmadan bazi seyleri de kaybettigini anlatiyor ve kaybedilenlerin kazanilanlardan daha buyuk oldugunu gosteriyor. ne yazikki film hak ettigi degeri bulamamistir.

(deli petro - 20 Kasım 2002 03:44)

çocukluğumda aklımda sadece arabalı vapur sahnesiyle yer eden film. o zamanlar ilyas salman'ı komedi filmlerinde görmeye alışık olduğum için bu yapıtı ortalama bir film zannetme gafletine düşmüştüm. aslında iyi bir film olduğunu çok sonradan öğrendim.

filmin 1987'den 1992'ye kadar süren çekim süreci, belki de en çok filmin görsel gerçekçiliğine ve flashback kullanılan sahnelere yaramıştır. çünkü salman'ın anlatılan zamandaki hali, geçmişteki halinden bariz derecede farklıdır; salman'ın canlandırdığı bayram karakteri, geçmiş zamanın gösterildiği sahnelerde gözle görülür derecede gençtir. yani bayram'ın almanya'ya gitmeden önceki görünümü ile, almanya'dan döndükten sonraki görünümü gerçekten de yılların farkını yansıtır.

--- spoiler ---

bayram'ın ülkesindeki benzini beğenmeyip "avrupa benzini" istemekte diretmesi, güzel bir kadın gördüğünde "mercedes'in benim olduğunu bilse hemen altıma yatar" diye düşünmesi, avrupa görmüş olduğu için bilmişlik taslaması, sözü her seferinde mercedes'ine getirmesi, kaza yapıp arabayı mahvettiği anda bile bahaneler üretip kendini avutması gibi ufak detaylar onun mercedes'i ile varolmaya çalıştığını ve bu metaya bağımlı hale geldiğini gösterir. bayram arabasının yardımıyla seks yaptığı kadına söz verip onu atlatan, almanya'daki zor günlerinde kendisini düşünen tek insana bile kaza anında yardımcı olmayan, köyüne gidip tüm acılarını hava atarak silme planları yapan ve arabasıyla övgü alacağının hayallerini kuran, gerçekleri kendine yediremediği için çalıştığı iş hakkında yalan söyleyen, sevdiği kadın için bile "nikahına almadan dokunamayacağın cinstendir. vermez de vermez" diyebilen, arkadaşını satmasına rağmen tüm bu yanlışlarını kabul etmeyen ve kötülüğünü kendine bile itiraf edemeyen bir insandır. geçmişindeki tüm travmaları ve ezikliği böylece yok etmeyi planlamaktadır.

--- spoiler ---

oyunculuğuyla, detaylarıyla, kurgusuyla, çekimleriyle ve hatta afişiyle bile gerçekten iyi bir filmdir.

(amaru71 - 11 Ekim 2011 11:43)

bok ettin bayan repliğini barındıran ilyas salman filmi.

(buzzinfrog - 1 Mayıs 2003 03:15)

arabali vapurda o guzelim mercedesin cizilme sahnesi vardir. dun arabali vapurda bindigimde aklima geldi. ilyas salman'in panik halindeki surat ifadesi hala aklimda...

(spidey - 10 Haziran 2001 14:11)

kitabını okumadığım bu filmde insanın emeklerinin nasıl yokolduğunun simgesi... insanın emekleriyle birlikte nasıl yokolduğunun simgesi... sarı bir mersedes...

(quarcy - 6 Temmuz 2001 23:29)

türk filmlerinin arasında gurur duyabileceğim nadir filmlerinden biri ilyas salman oyunculuğun hakkını vermiştir....

(creepy - 7 Temmuz 2001 00:20)

tunç okan’ın çektiği üçüncü ve son filmidir. 29. antalya altın portakal film festivalinde en iyi ikinci film, en iyi yönetmen ve en iyi kurgu dalında ödül kazanmıştır. türk-alman-fransız ortak yapımıdır.

--- spoiler ---
çocukluğu türlü zorluklarla geçen bayram’ın gönlünde bir aslan yatmaktadır. ankara’da bir gün arkadaşı ibrahim^*’e rastlar. ibrahim almanya'ya gitmek istemektedir. ankaraya gelme sebebi de sağlık raporunu almak içindir. bayram rapor işini katakulliye getirip kendine alır raporu. sonrasında ver elini almanya. çalışır didinir bal o çocukluğunda gördüğü bal rengi arabayı almak için. alır da madem almanya’dayız bize de mercedes yakışır der ve bal rengi bir mercedes alır. mercedes öyle bir tutkudur ki onun için gider bir de mercedes arması baskılı bir gömlek alır. onu köyün girişinde giyecek ve fiyakalı bir şekilde köy’e girecektir.

derken yola çıkar. yolda onu ve kıymetlisini bir sürü olay beklemektedir. arabası çizilir, altını vurdurur arabalı vapur çıkışında, arabanın önündeki arma çalınır ama bayram gözü gibi korumaktadır balkız’ı. evet arabası balkızdır onun için. kendisine şunu hiç sormaz acaba bunun için mi yoksa köydeki sevdiği için mi endişeleri. endişelerinin tamamını çok sevdiği arabasının üzerinedir. filmde dananın kuyruğunun koptuğu sahneler sona saklandığı için bayramı hep sonradan kazanmış naif anadolu erkeği olarak görür severiz. lakin bayram’ın sonu yaklaştıkça gerçekler su üstüne çıkmaya başlar. bayram köyüne yaklaşır. önceden tasarladığı gibi arabasında iner mercedes gömleğini giyer ve rituel’in tamamlanması için sadece köye girişi kalmıştır. köye giderken biçerdöver ile karşılaşır. bu sırada arabayı toparlayamaz ve takla atar. balkız perişa haldedir. cana gelen mala gelsin deriz içimizden.

bayram azmeder yine biner arabasına o sırada oralarda dolaşan bir çoban çocukla karşılaşır. inip çocuğa bir iki bir şey sorayım der. çocukla konuşurken eski köyden falan bahseder. çocuk konuştukça bayramın yediği naneler birer birer ortaya çıkar. fakat bayram nedense kendine bir türlü söyleyemez doğruları. en güzel yalanları insan kendine söyler. her şey için çok geçtir. ne sevdiği kalmıştır geriye ne de arabası. yıllar geçmiştir ve bayram başladığı yerin çok gerisindedir artık.
--- spoiler ---

gerek roman gerek film günümüzde sayısı azımsanmayacak olan marka benim ruhumu temsil ediyor manyaklığıyla hayatını bu ikonlar üzerine kurmuş insanların eleştrisi niteliğindedir. bayramı var eden arabasıdır. bayram o yokken hiçbir şeydir. arabası kimliğinde bulunmalıdır araba hanesinde. bununla birlikte final sahnesi ve kurgusu ile o dönem filmleri içinde kayda değer filmlerden biridir. ilyas salman sinemasının ise talihli amele ile birlikte zirve noktasıdır.

(yazar kasa - 12 Temmuz 2006 18:42)