--- spoiler olabilir ---
mahkumlardan hiçbiri kendisine eziyet edenlere "çıkınca görüşüz gardiyan, adam ol!" demedi. yani o kadar adamın çoğu belki de 77(ve iş çığrından çıktıktan sonra binbaşı) dışında hiçbiri yapılanlara ciddi bir tavır almadı. film boyunca hep birinin çıkıp "yeter lan, akıllı olun bu iş bitince çıktığımızda alırım ayağımın altına ona göre!" demesini bekledim. belki bu takdirde millet sakinleşip senaryo çekiciliğini kaybedecek diye bu söyletilmedi. merak etiğim acaba gerçek olanında birisi böyle bi şey söyledi mi? yoksa gerçekten millet olaya kendini öylesine kaptırdı ve kimsenin aklına bu gelmedi mi?
--- spoiler olabilir ---

(karakurt - 31 Mart 2008 16:00)

alman'larin boyle bir film yapmalarinin ardinda gozden kacan bir gercek vardir; film der ki, bizler biz degiliz bize bicilen roluz. bir baska deyisle kisiye toplumun yukledigi rol kisiligin otesine gecebilmekte siradan bir insan bir katile donusebilmektedir. ortalama bir alman yahudi soykirimindan utanc duymaktadir. nazi almanyasinda asker olanlarin torunlari, dedelerinin yaptiklarini buradan bakarak aciklayabilmektedirler.

(curt - 2 Ağustos 2009 06:00)

tek cümlelik özeti;
"bir insanın karakterini test etmek isterseniz ona yetki verin." abraham lincoln

(umut kaan - 11 Ocak 2010 16:24)

bir değil birçok zincirleme gerçek deneyden esinlenerek yapılmış bir film.deneylerden en ilginci şu şekilde: önceden anlaşılmış bir profesor ve bir hasta denek olan asistanla beraber bir odaya kapatılıyor,profesor asistanından hastaya aslında elektrik akımı bulunmayan tellerle elektrik vermesini istiyor,asistan telleri hastaya her değdirdiğinde hasta rol icabı olarak çiğlıklar atıyor ve debeleniyor,asistan bunu yapmayı bırakmak istiyor ama profesor çok kesin ve net olarak devam etmesini istiyor,sonuç olarak asistan adamın ölme riskine rağmen sözde elektriği vermeye devam ediyor..filmde tam olarak anlatılmak istenen verilemediysede,sınırsız yetkinin yanlış ellerde mantıklı bir insanı yoldan çıkarabileceğine veya boyun eğdirebileceğine değinilmiş..
(bkz: kontrolsüz güç güç değildir)

(broken - 2 Aralık 2002 18:16)

çingeneye silah vermişler ilk önce babasını vurmuş misali ezik kişiliklere verilen kontrolsüz gücün sonuçlarının rahatlıkla gözlemlenebileceği yarmış, aşmış güzellikte itici film.

(malloryknox - 13 Aralık 2002 11:04)

izleyenlere ordaki baskı durumunu yeterince yansıtamamış olan film. 77numaralı mahkum ve gardiyan arasındaki çekişme dışında diğerlerinin strese girip o kadar parayı bırakarak çıkmaları için ağlamalarına neden olabilecek pek bir şey yoktu. adamlar arada bikaç şınav çektiler o kadar. hiç askerlik falan yapmamışlar heralde. o kadarcık şeyden 4000 mark bırakılıp gidilmezdi. o baskı, otorite ortamının daha iyi yansıtılması gerekiyordu.
ilk önce hemen hemen herkesin 77numaraya sonra da izledikçe gardiyana sinir olduğu bir film.
karakutu içindeki tornavida ne alaka dedirten film.

(rahatsiz - 26 Aralık 2002 10:58)

ömrümden ömür götürdü amına kodumun filmi. bitti demin aha saat altı ne uyku kaldı ne bişey. bana dövülecek sarı bişey verin.

(cungaraman - 13 Mart 2011 06:01)

korkak bir filmdir.

evet karanlık ve rahatsız edici havayı iyi yaratmış bir film. ama filmin isminden başlayarak pek çok kısmında bariz bir biçimde stanford hapishane deneyi'nden faydalandık deyip sonra deneyin en can alıcı kısmını es geçersen, hatta bunu deneyin tüm anlamının içini boşaltacak şekilde yaparsan film korkak olur.

nedir stanford hapishane deneyi'nin anlamı? zaten önceden kompleksli olan, sorunlu olan asosyal tipler değil, herkes, tekrar altını çiziyorum herkes, eline fırsat geçtiğinde psikopat bir sadiste dönüşür. stanford hapishane deneyi sizin, o üzerine nefret kustuğunuz canilerden zerre kadar farklı olmadığınızı anlatır. fakat film bunu öyle yansıtmıştır ki, sanki doktorlar zaten sorunlu bir tipin gardiyan olunca problemli olacağı gibi bilindik bir olguyu can sıkıntısından yeniden kanıtlamaya çalışmışlar gibi saçma sapan bir deneye kalkışmışlardır. eğer insanlara gerçeği gösterseydi o zaman efsane (ve gişede başarısız) olurdu. forumlarda izleyenlerin gösterilenleri topluca inkar etmelerini, "hayır biz yine de sevgi dolu ışık varlıklarıyız, o film çok kaka çok pis" diye mızmızlanmalarını görürdük.

(bagimsiz elektron - 24 Temmuz 2011 15:35)

film oldukça iyi bir çalışma ve alman yapımı olmasına dikkat derim ben.filmdeki ezik ve sorunlu gardiyanı oynayan arkadaşın saçının şekli hitler'i andırıyor derken bu arkadaş filmin başındaki ezikliğinden yavaş yavaş kurtuluyor ve acımasız bir lider haline geliyor.şimdi bu olayı ana tema olan; her insanın içindeki kötülüğün ( iktidar sahibi olmak , etraftan onay görmek , para vb ) çeşitli etkenlerle ortaya çıkabileceği teziyle birleştirirsek ;
bu film nazilerin nasıl halkın büyük desteğine sahip olarak ve herkesi kendilerine benzeterek büyük kıyımlar gerçekleştirdiklerine dair
bir nevi özeleştiri olabilir mi ? bence olur ha mazeret olabilir mi ? bence olamaz

gerçek hayattaki deneye gelirsek oldukça ilginç ve zorlayıcı bir fikir ,olayın babası olan zimbardo amcam kendisinin bile olaya fazla kapıldığını itiraf etmiştir... http://www.prisonexp.org/

(blackout - 21 Mart 2003 09:17)

filmin başında mahkumlar şöyle bir espri yapar:
-kadınlar neden pornoları sonuna kadar izler?
çünkü sonunda çiftin evleneceğini sanırlar.

(aydinn - 18 Temmuz 2012 00:07)

"dünyanın en gereksiz işe yaramaz adamını alın, bir gişe memuru yapın .kendini önemli biri zannedip hemen sizi aşağı görecektir."
fm.dostoyevski/besy(ecinniler)

sanırım dostoyevski 150 yıl önce "das experiment" filmini kavramış ve özetlemiş.

(yersizyerli - 3 Aralık 2012 18:37)

gecenin bi körü ve alkollü bi halde izleyince sinirden daha bi kudurtan film.

--- spoiler ---

filmi izlerken 'lan bi de böyle yapmaya başlıyolarmış ohaa!' dediğim her şey oldu. mahkum rolündeki dünya tatlısı schutte'ye kıydılar. 'görevli kadını kaçırıp tecavüz etseler ya ehe ehe' falan dedim yaptı amına koduklarım. 'profesörü de siklemiyolarmış artık' dedim adamın yüzüne kurusıkı sıktılar ve daha niceleri. en keyfi yerinde adamın bile kimyasını siker bu film. gerçek deneyin biraz abartılmış hali de olsa insan psikolojisi ve eğilimleri üzerine yapılan en sağlam filmlerden biridir bence.

en yüzeysel yorumu için ise;

(bkz: adam sandım eşeği alnıma vurdu taşağı)

--- spoiler ---

(life is drunk - 5 Aralık 2012 14:20)

das experimentin ta kendisinin içindeyken, çarşı izninde sinemada seyrettiğim film.

(pervane - 18 Ocak 2006 11:01)