türkiye'nin de dahil olduğu birçok ülkenin bağımsız bir devlet olarak tanımadığı, ama aynı zamanda ilişkilerini devam ettirmekte oldukları ada ülkesidir.
mesela türkiye'de bir büyükelçilikleri yoktur, ancak tanınmayan bu devletin tayvan adası üzerinde fiili bir hakimiyeti olduğu için özel bir temsilcilikleri vardır ülkemizde. bu karmaşık statü için uluslararası ilişkiler literatüründe strategic ambiguity (stretejik muğlaklık) adıyla bir yenilik dahi icat edilmiştir.

ayrıca içeriği zaman içinde muğlaklık ve değişiklik gösteren üç hayır politikasının (three nos) da bu karmaşık statü problemini yine komleks olan çin düşünce sistemi çerçevesinde ve amerikanın oynak pragmatik politikaları ekseninde az çok ifade ettiği söylenebilir.
şöyle ki 1950'lerden sonra "çin halk cumhuriyeti" ile aralarındaki gerginlik "üç hayır" ile özetlenmeye çalışılmıştır; uzlaşmaya hayır, ilişkiye hayır, müzakereye hayır. amerika birleşik devletleri'nin çin halk cumhuriyeti ile ilişkilerini zaman içinde geliştirip, yakınlaşması sebebiyle uluslararası arenada kıta çin'ini de tayvan'ı da "çin halk cumhuriyeti"nin temsil ettiği genel olarak kabul görmeye başlamış ve başkan bill clinton un ifade ettiği gibi bu hayırların kapsamı yepyeni bir forma dönüşmüştür; tayvanın bağımsızlığına hayır, iki ayrı çin'e hayır, tayvan'ın uluslararası örgütlere katılımına hayır.
şimdilerde ise bu üç hayır, birleşmeye, bağımsızlığa, askeri çatışmaya hayır şeklinde tayvandaki çin halk cumhutiyeti yanlısı "milliyetçi halk partisi" (kmt) tarafından yeniden formüle edilmiştir. bu karmaşık ifadeyi sloganlaştıran sözkonusu parti geçen ay yapılan seçimlerde iktidarı net biçimde kazanmıştır. yani iktidardaki partinin ifadeleri ile ne birleşme olacak, ne askeri çatışma olacak ne de tayvan bağımsız olacak... (?)

netice olarak tayvan'ın bağımsızlığı konusunda iki kelime ile net olarak statüyü ifade edecek bir formül bulmak hayli zor. bize uzak olan asya'nın girift, içinde (bize göre) çelişkileri barındıran düşünce sistemleri içinde yerini bulan tayvan'ın statüsünün tarihsel olarak da hollanda, fransa, japonya ve amerika devletlerinin siyasi, askeri etkileri sebebiyle uluslararası ilişkiler literatüründe kendine özgü, muğlak ve nadide bir fenomen haline geldiği söylenebilir.

http://www.usakgundem.com/makale.php?id=359
http://www.asam.org.tr/…r.asp?id=2072&kat1=58&kat2=

(balcar - 20 Nisan 2008 12:48)

evlerinde genelde mutfak bulunmaz. yemeklerini hep disarda yerler. yemeklerinden gina geldigi icin mutfakli bir ev kiralamak isterseniz. arkadasinizdan size uygun fiyata mutfakli bir ev bulunmasini istersiniz, sonuc ise dumurluktur. odayi mutfak olarak kullanabilmeniz icin verilen bir adet piknik tupu....

(comput us - 30 Mart 2011 15:19)

resmi adı çin cumhuriyeti'dir, çin halk cumhuriyeti değil, aman dikkat!

(rhaidestianos - 17 Mayıs 2003 02:55)

tanıştığım bir vatandaşı ile yaptığımız kısa bir sohbet sırasında bana, "aslında gerçek çin bizim ülkemiz, sizin çin diye bildiğiniz ülke çin değil" demiş idi, ben de cevaben "onlar da sizin aslında bir ülke olmadığınızı, kendi ülkelerinin işgal edilmiş bir parçası olduğunu söylüyor, buna ne diyeceksin" dediğimde ise dişe dokunur bir cevap verememişti. hala da aklıma gelir ağlarım gizlice.

(guru - 8 Haziran 2003 01:10)

hürriyetin haberine göre 24 yaşında bir genç askerliğinin bitmesine günler kala öldüğü için tayvan savunma bakanı istifa ediyor. bizde birkaç mehmet şehit oldu diye meclis toplanmıyor, onlarda bir asker ağır koşullar nedeniyle öldüğü için savunma bakanı istifa ediyor. ya afedersiniz de sokayım böyle adalete.

http://www.hurriyet.com.tr/planet/24419509.asp

(bkz: birkaç mehmet'i şehit ettiler diye gündem olmamalı)

(cedric tweedledee - 30 Temmuz 2013 14:10)

ışık hızında interneti olduğunu öğrendiğim ülke.

dün ofisime gelen tayvan'lı bir fabrikatör'ün şımarık oğluna bütün gün villa gezdirdim. adam evi görmeden önce komşu villalardan wi-fi şifresi isteyip internet hızını kontrol ediyor. akşama kadar 20 villa gezdirdik beğendiremedik. herif oyun manyağıymış çok hızlı internet gerekiyormuş.

tayvan'dan buraya oyun oynamaya geliyor sanki pezevenk.

(susadikca ver agzima dudagi - 25 Nisan 2014 16:41)

bu yaz uluslararası bir kongre vasıtasıyla yaklaşık 20 günümü geçirdiğim ve hiç unutmayacağım ülke. belki yemekleri berbat ötesiydi, belki %80-90 a varan nem ecdadımızı belledi ama taipeideki bisiklet keyfini, kaohsiungdaki harika otelimizi, penghu adasında hayatımda ilk kez elektrikli motosiklet sürüşümü, 60 katlı binaları, taipei 101'ı , birbirinden ilginç tapınakları, ingilizce seviyesi çok kötü olmasına rağmen yardımseverlikte çığır açan insanlarını unutabilmek mümkün değil.

yurtdışı tecrübesini sadece bina ve köprü görmek, pahalı mekanlarda fotoğraflar çekinip check-in yapmak olarak görmeyen, iyisiyle kötüsüyle dolu dolu tecrübeler yaşamak, ve gerçekten "farklı" bir kültür tanımak isteyen insanlar için kesinlikle gidilmesi ve görülmesi gereken bir ülke

(gorkemli olur gariplerin orgazmi - 15 Eylül 2014 11:21)

resmiyette cin'e bagli ama bagimsiz hareket eden uzakdogulularin adasi. aklimda kaldigi kadariyla anlatayim:

seyahat: vize icin ugrasmaya gerek yok, umuma mahsus pasaportlular ucakla havaalanina geldiginde, sira beklemeden vizelerini alinabilirler. hatta hic soru sormadilar bana; direk iki resim verdim, ben form dolduruken, gorevli kadin vizemi pasapostuma yapistirmisti.

sehir: sehirlesme ve evler istanbul'dakilere benziyor. ilk basta trafikte cok fazla mobilet kullanilmasi beni sasirtti. sehirde fazla cekik gozlu olmayan kisi yok. herkes cekik gozlu. acikcasi turistik yerlerde cekik gozlu olmayanlar da coktur diye dusunmustum ama havaalaninda dahi tek tuk var. sehirde zaten neredeyse hic yok. metroda size caktirmadan bakan gozleri hissediyorsunuz. oyle ki insan bir noktadan sonra uzak dogulu gormekten bikiyor.

oteller ucuz, 4 yildizli otellerin fiyati isvicre'deki en kotu single room'lar kadar. (simdi eksici picleri taniyorsam bu yazdiklarimdan benim "bakin ben isvicreye de gittim ha" demek istedigimi dusunecekler)

hava: ekim ayi olmasina ragmen inanilmaz sicak ve nemliydi. gitmeden hava durumuna baktim ama yine de yanima kazak falan almistim, gereksizmis.

yemek: cok sikintili. hatta en buyuk sikinti. bu ulkede yasamaya karar verecek olsaniz bile sirf yemek sikintisi yuzunden -eminim- vazgecersiniz. helal yemek bulmak imkansiz. vejeteryan seceneklerini yiyeceksiniz mecburen. onlara da sos koydurmayin, yoksa yiyemezseniz. hergun sushi ve cesitli baliklar yedim. ucuncu gun karnim agridi. haliyle bir haftada turkiye'deki yemekleri ozlersiniz. o burun kivirdigim mcdonalds patetesleri imdadiniza yetisebilir. daha once de -singapur'dayken- caysama imdadima strabuck yetismisti. onu ayrica starbuck basliginda anlatirim.

insanlar: ingilizce bilen bulmak zor. kalacagim otelin yakinindaki metro istasyonunda indim. internetsiz sorarsam bulurum diye dusunmustum. keske daha detayli bakmis olsaydim onceden. neyse 20 dakika falan aradiktan sonra buldum. insanlar inanilmaz yardimsever. dunyanin bircok yerine gittim, bu kadar iyilik yapmak icin ugrasan insani bir arada gormemistim.

insanlarin boylari kisa, dusunun ben 1.75 lik boyumla kalabalik arasinda yururken bi ara kendimi istiklal caddesinde yuruyen kenan imirzalioglu gibi hissettim.

kizlar: cekik gozlu olmadiginiz icin rahatlikla arkadaslik kurmak isterler. ben ugrasmadim ama 5 yil onceki ben olsaydim birkac hikayem olurdu.

gezmek icin gitmezsiniz de hani isiniz duserse bilin diye yazdim tum bunlari.

(gejo - 21 Ekim 2015 16:59)

milliyetçi çan kay şek ile komünist mao zedongun kapışmasında, uzun yürüyüş ile mao zedong'un beijingi ele geçirmesiyle ülkeden kaçmak zorunda kalan çan kay şek, yandaşlarıyla beraber ufacık tayvan adasına sığınır ve formoza ya da diğer adıyla milliyetçi çini kurar. mao formoza üzerine yürüyecektir ama abd çan kay şek tarafındadır, mao'ya höt der, mao da "gitsin minnacık adasında ne bok yerse yesin, ne uğraşıcam yahu" der(herhalde demiştir), ülkenin kapısını bacasını sımsıkı kapatır, kızıl kitabını, üniformasını, resmini, devletçi ideolojisini, despotluğunu, ıvırını zıvırını kıta çinlilerinin başına kakar. formoza ise amerikan himayesiyle gelişir, serpilir. amerika ise kocaman çin'i kuşatma peşindedir. japonya ve filipinler ile beraber formoza'yı da bu kuşatma projesinin kalesi olarak görür, teknoloji verir, para verir(aynı hikaye rusya'yı tutmak için ünlü yeşil kuşak projesinde de vardır hatırlarsanız). kıta çin'ini(mao'nunkini yani) tanımaz, batı blokundan kimseye de tanıttırmaz, formoza tayvan dahil tüm çin'in yasal hükümeti olarak görülür, birleşmiş milletler güvenlik konseyinde çin koltuğunda 25 yıl boyunca formoza oturur falan. neyse sonra stalin gider huruşçev gelir, mao sovyetlerle kapışır, yüzünü abd'ye döner, abd de çin hülyasına kapılır, nixon efendi tarihte ayrı bir komedi olan pinpon diplomasisi adıyla bilinen şekilde çin'le yakınlaşır, sonra 1974' mao ölür, çin resmi olarak tanınır, formoza kapı dışarı edilir, taipei'deki amerikan büyükelçiliği'nin adı amerikan kültürel ilişkiler ofisine dönüştürülür, falan filan...

1975 sonrasında resmi olarak tanınmasa da, mesela olimpiyatlarda ayrı bir ülke olarak temsil edilir, adı da chinese taipei olarak geçer. bizim kuzey kıbrıs türk cumhuriyetinin talihinden iyi bir yazgısı olmuştur yani.

(iwillshowyouwhatitmeans - 4 Aralık 2004 00:23)

bir zamanlar ‘milliyetci cin’ diye anilan ulke. 1949’da mao nun uzun yuruyus sonrasi cin de iktidari ele gecirmesi sonucunda milliyetci parti lideri chiang kai-shek ve partinin (kmt) ileri gelenleri tayvan’a kacar. tayvanin yerli halkini siyasi anlamda demokratik katilimi son derece sinirlayan bir sekilde 2000lere kadar domine eden bu parti iktidarini saglam tutabilmek icin var gucuyle ekonomik kalkinmaya onceligi verir. bir tur koylu devrimi olan maocu hareketin bir benzeri yasanmasin diye dunya uzerindeki belki de en kapsamli toprak reformlarindan biri yapilir ve kucuk ureticilerden olusan bir toplum yapisi ortaya cikartilir. bu tabi ki partinin, iktisadi anlamda merkezilesmemis, siyaseten gucsuz bir halk bulmak icin de istedigi bir seydir. 1895den 1945e kadar suren japon somurgesi de eski kirsal oligarsiyi sildiginden, milliyetci partinin karsisinda hic bir ciddi guc kalmamistir. ‘kizil cin’ tehdine karsi uzun sure arkasina amerikan destegini de alan tayvan 1970lerden itibaren hizi kesilmeyen bir kalkinma ve buyumeyi hayata gecirerek ‘asya kaplan’larindan biri olur. tayvan 2004 itibariyle kisi basina dusen milli gelirde otuzuncu, gsmh’de ise 20nci sirada, yani turkiyenin bir basamak ustunde, ancak nufusu ise 23 milyon kadar.

tayvan’in bahsettigim kucuk ureticiye dayanan yapisi 1970lerden itibaren hizlanan ihracat merkezli sanayilesme hamlesinde de belirleyicidir ve ulke ekonomisinde genellikle aile mulkiyetinde olan orta ve kucuk olcekli firmalar basi cekmektedir. ustelik sendikal orgutlenme firma seviyesinde tutuldugundan da oldukca baskici olabilmekte, ve merkezi anlamda pazarlik gucu olan bir sendikal harekete musaade etmemektedir. bugun dunyanin ve dogu asyanin en guclu ekonomilerinden biri olan tayvan’dan tek bir marka dahi bilmeyisimizin sebebi de bu kucuk ve orta olcekteki firmalarin hakimiyetidir. ancak bu ayni zamanda tayvan’in 1997deki asya krizinden ciddi anlamda etkilenmeyen tek ulke olmasinin da sebebidir. cunku gorece biribirine denk orta olcekte firmalardan olusan tayvanda hic bir firma asiri borclanacak kapasiteye sahip degildir.

ayrica tayvanda partinin yani devletin ekonomideki gucu ve denetimi cok belirleyicidir, en azindan yakin zamandaki iktidar degisikligine kadar boyle idi. bugun tayvan’da en buyuk on firmanin dordu devletin altisi ise yerli sermayenindir. korporatist ve devlete bagimli tayvan burjuvazisi kimi bakimlardan benzer bir deneyim olan guney kore nin aksine cok daha gucsuzdur. milliyetci parti 2000lere kadar siyasi gucu ekonomik olandan ayri tutmis, ve sadece emekci kesimler degil is adamlari dahi iktidara kolay kolay ortak olamamistir. nihayetinde tayvan halki da diger ‘asya kaplanlari ’ gibi bedeli agir olan bir kalkinma surecinden gecmistir. ustelik elli yil suren japon somurgesinin ardindan, kita cin’inden gelen seckinler sinifi yerli tayvan halkini da bir cok anlamda bastirmis, iktidara uzun sure ortak etmemistir. ve fakat bugun tayvan’in, toplumsal esitsizliklerin hizla buyudugu ve gelir dagiliminin hizla bozuldugu cin’den daha ‘esit’ bir toplum olmasi tarihin ne kara bir cilvesidir. madem kapitalizm de yarisacaktiniz niye ayrildiniz, niye birbirinizden nefret ettiniz diye sormamak mumkun mu?

(selviboylumalyazmalim - 5 Eylül 2005 23:35)