bir ara oturup determinizm ve özgür irade paradoksu için yazıp çizecektim ama hazır konuya dair böyle bir film var ikisine birden girmekte sakınca olmaz sanırım.

--- spoiler ---

öncelikle filmin iki ayrı ismi var oxv manual ve frequency. bunlar "oxv manual -> denklem; frequency -> değişken" demek istemiş olabilirler. şöyle ki: frekans değerleri üzerinden karakterler arasında etkileşimler gerçekleşiyor. alt frekans ve üst frekans arasında yüksek etkileşim sergilenmesi gibi. yani hikaye şöyle oluşuyor: sahne kesiti al - karakterlere belirli değer (frekans) ver - etkileşime geçir - şablon oluştur - değişkenlerle oyna - sonuçları izle.

filmin sonunda görüldüğü üzere mutlak deney, manipülasyon ve gözlem theo tarafından gerçekleştiriliyor. yani herşey theo ile başlayıp onunla bitiyor. dramayı sıyırıp attığınızda film theo'nun, öğretmenine anlatırken "it's not perfected" dediği denklemi (kendi deyişiyle evren senfonisini) formülize etme sürecinden ibaret.

yani işin frequency kısmı, denkleme değerler girilip, çıktıların sahnelenmesi sadece. bu da doğal olarak filme hikayesini ve dramasını sağlıyor.

gelelim şu meşhur senfoniye. senfoni der ki: knowledge defines destiny. yani havaya atılan bir paraya uygulanan kuvvet ve uygulama noktasını, kütlesini, kütle merkezini, esneklik katsayısını yani knowledge'ı bilirseniz, yazı veya turadan hangisinin geleceğini bilirsiniz. insan da böyledir sadece daha karmaşıktır.

theo'nun babası bu fikre karşı çıkar, "bre evlat, o kadar duygu, ruh, hayal gücü, serbest iradeyi yok mu sayıyorsun" der. haksızdır. bu unsurların sinirsel aktiviteye etki edebilmesi için vücutta herhangi bir noktada herhangi bir anda kimyasal ve fiziksel reaksiyonlara "interfere" etmesi gerekir. bu da serbest irademizin, duygularımızın makine dünyamızda yer bulan birer pattern olduğunu işaret eder. film özellikle "ses" duyusu üzerinden gidip müziğin, kelimelerin, insan üzerindeki etkisi üzerinde duruyor. başka bir duyu üzerine aklıma ilk gelen başka bir film (bkz: perfume the story of a murderer) koku üzerine benzer fikirler sunuyordu yamulmuyorsam.

nihayetinde denklem kusursuz çalışır, çiftimiz kısmiden hallice knowledgeleri ile aşklarının doğal (yani yapay^*) olduğunun farkına varır. ama siktir edip deadlinesız takılmaya devam ederler. theo ise tam knowledge ile artık laplace'ın şeytanıdır, gevrek gevrek sırıtır. zaten formülü geliştirdikçe, eski sevimliliğinin yerini ibnemsi surat ifadesine nasıl bıraktığına şahit olursunuz.

--- spoiler ---

konuyla ilgili, özgür irade deneyi: http://www.youtube.com/watch?v=n6s9oidmnzm

(perloneth - 10 Aralık 2014 22:37)

yine bir psikopat ingiliz senaryo yazarlığı örneği... bir black mirror, bir ex machina havası.

--- spoiler ---

herkesin net bir şekilde aşırı zeki olması ama toplumdaki yerlerini, sosyal statüsünü frenkansının belirlemesi ve toplum tarafından her bir bireyin bu şekilde değerlendirilmesi fikri enteresan. yaşadığımız habitatın aynı olmasına rağmen ''şans'', ''kader'' parantezinde apayrı dünyaların yaşanıyor olması gerçeğini idrak ettirmesi ise harika.

--- spoiler ---

(scholastic oscillator - 23 Haziran 2015 10:17)

konuya tam hakim olmadığım için anlayamadığım,geçistirdigim yerler oldu. eminim felsefe hakkinda genis bilgiye sahip olan benden daha zeki insanlar izlese çok daha iyi yorumlar yapabilirler ben de zevkle okurum. ancak benim icin genel itibariyle harika bir filmdi. çok seviyorum lan böyle filmleri. su salak hayatimda ufacikta olsa bi durup varolus uzerine bir seyler sorgulatmasi bile yeterli. tek takildigim nokta iqsu yuksek olanlarin pozitif yani yuksek sayiyla eqsu yuksek olanlarin negatif yani düsük sayiyla siniflandirilmalariydi. gerci filmdeki problem eqsu yuksek olanlar sayesinde cozume ulasiyor. belki ben anlamamisimdir orasini. herneyse. adorno var,newton var, mozart var. izleyin lütfen.

(greyback - 29 Haziran 2015 00:16)

(bkz: frequencies)

size gerçekleri vermeyecek ancak gerçekleri bulmaya itecek bir film...tabii gerçek diye bir şey varsa.

(bkz: irony)

(nukleer fasist - 24 Ağustos 2015 14:37)

--- spoiler ---

"when mozart plays we are all the same frequency."
--- spoiler ---

hayatımda izledigim en güzel filmlerden biri.

(nurky - 20 Aralık 2015 00:07)

film hakkında yorumda bulunmak gerekirse,

--- spoiler ---

adorno'nun müzik teorisyeni ve toplumbilimci olduğu düşünüldüğünde adının hakkını veriyor fakat benim için adorno'da bir sorun var. öncelikle elma mevzusundan dolayı adorno'ya şeytan alegorisi mi verdi diye düşündüm fakat, filmin sonunda aslında adorno'yu tanrı ilan etti. bu sebeple isim üzerinden yaptığı tarih göndermesi bana sıkıntılı geldi. ek bilgi vereyim biraz sonra konumuza dönücez; bahsedilen kitap incil değil, tüm dini kitaplar. o aşikar. halkları kontrol etmek için kullanılan ve sürekli tekrar tekrar yazılan kitap. binyıllar boyunca dinin işleyişi bu. ve onu kullanan hükümdarlar her zaman oldu. kitap bu. rönesans, hatta sanat bunun tek panzehiri. bu da tamam. konumuza dönecek olursak, müzik üzerinden gidildiği için adorno olmuş olabilir seçim. müziğin panzehir olması katil domatesler göndermesi olacak kadar sığ olmaz tabii. daha felsefi ve sosyolojik bir durum var ortada ama ben sadece adorno yerine baudrillard isim üzerinden gönderme yapılacak cuk otururdu. sonuç olarak film güzel, benim yaptığım ufak bir ibnelik sadece. yok adornoymuş yok baudrillardmış falan. film güzel. izleyin.
--- spoiler ---

(balkabagi krali sakir - 3 Nisan 2016 05:06)

(bkz: #59940749)

(ameliaa - 15 Nisan 2016 06:01)

felsefik yaklaşımları ve bilimsel acıklamaları kenara koyalım. filmde bi hikaye var, filmi defalarca izlemeden oncesinde, şimdilik aklımda kalanları biraz dokeyim. isim hafızam berbat oldugundan su adam bu kadın diye anlatacagım simdiden sorry.

film gözleri kapalı "secilmiş" insanlar ile baslıyor ve sonra frekansları belirleniyor. bunun masonik bi eylem oldugu cok belli zaten. ve isimleri elbette.... hepsi mason? aynı anda tüm bu zeki insanlardan birileri faydalanıyor. o birileri yani "devlet" neyi kimi temsil ediyor? halkı manipüle ettiklerini, herseyin onların elinde, kontrolunde oldugunu goruyoruz zaten bunu ozellikle gosteriyor.

sonra elma meselesi cok bariz. kızımızın ayagına dusmesi ile cocukla bir sekilde iletişimleri baslıyor. kızımız muhtemelen havvayı sembolize ediyor. ve oncesinde birsey hissetmiyor ve herhangi bir duyguya sahip degilken, tıpkı yasak elmayı yiyen havva gibi duyguları geliyor? ki bunun bir koruma mekanizması oldugu soylendi. yine havvanın hikayesi gibi...
yasak elma sayesinde oglanla tanısıyor, sonrasında kızdaki degişimleri goruyoruz. filmin ilk basındaki ergen hallerinde dahi bir takım degişiklikler oldu kızda. saclarıyla oynayıp, anlık gülümsüyordu...

gelelim elmayı kızın ayagına kimin attıgına: düşük frekanslı esas oglan tanısamam demesine ragmen, elmayı kızın ayagına fırlatan da sarısın pisik cocuktu(esas oglanın arkadası)ve yine o arkadas, anladık ki filmin sonunda, zaten herseyi o yapmıs tüm planların ve olmus ve olacak olanları yoneten kişiymiş. yani bir nevi tanrı gibi... ancak ruh vs bu gibi inancları curutmeye, kişiyi, senin zaten kendi iraden yok a inandıran birisi. bu demek olur ki, kişi yaptıklarından asla sorumlu degildir. seytanın da insanları kandırma yontemi bu degil miydi? peki bu kişi hangi dunyaya hakim? bildigimiz bizim dunyaya. peki ruha inanan aslında en degerli gizli bilgileri iyilik icin kullanan mozart sever arkadas(sarıpisigin babası piyano calan), ilk bu bilgileri ogluna kendi vermişti. ama oglu onları aldı kotuye kullandı. peki bu sarı pisik seytanı temsil ediyor ise ve seytanın yapacagı soylenen kandırmacayı yapıyor ise insanlara, esas bilgiye sahip olan kişinin de babası olması ne ayak? baba ogul yani ? e seytanın babası kim yaratıcısı? anne de yok ortada bi de.... esas oglanla ilgili anlamadıgım seyler var. arada kullandıgı kelimeler arasında bi "isa" lafı azından cıktı sonra bi sarapları esitledi durdu ki o sahne 7 kere falan saymadım üst üste flashback olark geldi bokunu cıkardılar yani. belki sayısı da onemlidir hatta bilemiyorum. daha zilyon tane sey var, vardır ama biraz daha bakmak lazım. repliklere laflara vs girmiyorum bile.

bir de ses, dil, dinler ile ilgilisi olmaksızın, agzımızdan cıkanlar, yaydıgımız enerji vs bunların zaten evren ve bizler üzerindeki etkileri ispatlanmıs ve bu bir sır degil zaten artık. hatta yalnızca bazı belli baslı dillerin yaydıgı enerji vs cok daha farklı. ki arapca bunlardan biri (bu muhabbetten su belgeselde bahsediliyor mesela izlemek isteyenlere biraz geniş kapsamlı bişe ama...
https://www.facebook.com/…485542082236/?pnref=story)

neyse ... ben cok hakim olmadıgımdan ötürü konuya, belgelerle zamanlarla kişilerle yerlerle ya da fotograflar ile birseyleri anlatamıyorum. keske analiz eden olaydı da okuyaydık pek iyi olurdu:))

sonuc olarak hic bir sahnesi bosa tesadüfen olmayan cok detaylandırılmıs ince ince dusunulmüs ve emek harcanmıs aynı anda insana hayata dair pek cok seyi sorgulatan, son zamanlarda benzerlerinin arasından benim icin acık ara fark ile sıyrılmıs degerli bi yapıt. izleyin, izlettirin.

(sinarda - 21 Mayıs 2016 18:02)

başlıkta da bahsedilen 'knowledge determines destiny!' düşüncesini yapıbozuma uğratan film. peki bunu nasıl yapıyor?

pierre simon laplace'in determinizm üzre ileri sürdüğü 'laplace şeytanı' düşünce deneyi, yani atomik düzeyde bütün değişkenler bilinirse bütün zamansallığın muhtevasına, geçmişin ve geleceğin ne'liğinin bilgisine erişilebilir düşüncesi karşısına 'özgür irade' konularak irdeleniyor. lâkin bu irdeleme neticesinde hem ' bilgi kaderi belirler! ' hem de 'özgür irade' tersyüz ediliyor. şöyle ki;

filmde frekansı yüksek olanlar ve frekansı düşük olanlar bir araya geldiklerinde doğa buna tepki gösteriyor. lineerliği sekteye uğruyor ve kaosu ortaya çıkarıyor. buradaki frekans metaforu iq ile eşleşik. yani 'zeka' ile.
frekansı yükseklik, yani zekalılık, nedensellikle düşünen, dizgesel zihin sahibi olmak,
düşük frekanslılık ise, duygusallığın ağır bastığı bir zihin sahibi olmak.
yüksek frekanslı marie'nin duygusallığının yokluğu, düşük frekanslı isaac'in duygusallığı derinden yaşayışı karşıtlığı üzerinden devam eden film, isaac'in bu bir araya gelişlerdeki kaos'u dizginleyen bir metotla ortaya çıkışı üzerine metamorfoza uğruyor.

bu metot 'kelâm' metodudur. yani, marie ile isaac bir araya geldiklerinde isaac, spesifik bir kelimeyi dillendirdiği zaman frekansın kaotik 'bozulmaları' dizginleniyor. ve bu kelimeleri söylemeye devam ettikçe de frekanslar, doğadaki lineerliği sağlayacak biçimde stabil kalıyor.

işte burada filmin en önemli imlemesi ayyuka çıkıyor. logos'un, zihin üzerindeki hegemonyası, insanın kendiliğindenliğinin kaosunu sönümlendiriyor ve ortaklaşa bir uzam yaratarak herkesi kendi varlık uzamından buraya çekerek indirgiyor. illüzyoni birbirilikleri yaşatıyor bu uzamda.

bunun illüzyoni olduğunu da film ilerleyen sahnelerinde gösteriyor. bu kelimeler kullanılırken, kullanan kişi, kelimeleri söylediği kişinin hareketlerini ve duygudurumunu yönlendirebiliyor. isaac, marie'yle konuşurken bu spesifik kelimelerden birisini söyledikten sonra 'beni seviyorsun' diyor ve marie, isaac'e aşık oluyor.

burada ise kelimelerin 'gücünden' ve insan'ın bu güç altındaki çaresizliğinin altı çiziliyor.

başta bahsettiğim tersyüz edişe değinirsek, ' bilgi kaderi belirler! ' şuna evriliyor; ' bilgi kaderi belirler. '

ne farkı var denirse şu farkı var, bilgi'nin ne'liği 'kelimeler'in oyuna girişi ile dekonstrüktive olmuştur.

bilgi artık 'eminlik' içeren bir nedensellikle kaderi belirlemez, eminliğinin yitirilmişliğiyle kader'i yaratır olmuştur. ikinci cümledeki bilgi, birinci cümledekinden farklıdır artık.
naturâl 'kesinlik çıkımsızlığı', 'çıkımsızlığın kesinliğine' evrilir. yönetmen de isaac'e söylettiği şu cümleyle aks eder bunu;

' manuel'i ^* insanları manuel kullanmamaya ikna etmek için kullanmak mümkün olmalı. '

işte bu bizi hegelyen determinizmin dışarısına meyleden determinizmi çıkımsızlığına iter.

yani aslında diğer bir sürü sistemsel eleştiri, dil içre yaşanan paradokslar v.s. arasından sıyrılıp şu soruyu sordurmaktır aslolan amacı, filmin;

bu logossal illüzyonu üzerimizden silkip reel insanlığımıza kavuşmak için logosu ve onun en büyük yareni dili kullanarak, logos'tan nasıl çıkılır, ötesine nasıl geçilir?

çağımızın yegâne sorulması gereken sorusu olan bu soruyu sordurmak olmalı işte bir yerde 'sanat' denenin amacı.

(caydanliktaki yamuk siluet - 11 Mayıs 2017 23:48)

bir kere izledikten sonra izleyin.

(scn - 17 Ağustos 2017 22:07)