• "orhan pamuk'un kara kitap'ında sekizinci bölümde celal salik'in "görüp çok beğendiğini söylediği" fritz lang filmi"




Facebook Yorumları
  • comment image

    eser miktarda spoiler içerebilir.

    film, professor'un nefsi müdafa hakkındaki görüşleriyle açılır. nefsi müdafanın diğer tür cinayet sebepleri arasındaki yerinin daha kabul edilir olduğunu söyler ve kesme gelir. profesör kim? başrol, edward g. robinson. ardından kendisi nefsi müdafa sınırları içersinde bi cinayetin başrolü olur da hukuki üstünlüğünü kullanmaya yeltenmez, kaçmaya başlar. niye? başsavcı ve doktordan ibaret arkadaş grubunda ortayaşın ve ortasınıfın macera peşinden koşmaması gerektiğine dair bi sohbetten yeni çıkmış, başsavcıysa böyle adamların acınası hallerini daha demin anlatmıştır da ondan. niye? toplum içersindeki konumu ve aile kurumu onun olmaması gereken yerde, uyumasının gerektiği bi saatte bi başka kadınla, penceredeki kadınla, olmasını yasaklar da ondan. her daim bireyin toplum içersindeki ve karşısındaki acziyetini ve yalnızlığını anlatan yönetmen, the woman in the window'da da aynı temayı orta sınıfın estetik eksik adamıyla ele alır. karşısına yerleştirdiği arzu nesnesi vasıtasıyla onun algılarıyla oynar, tüketmeyi düşünmediği ve tüketemeyeceği günahların peşine takar. burada scarlet street'e de ayrı bi parantez açmak lazım ki, hemen hemen aynı kadro ile benzer bi temanın daha dramatik bi versiyonu olur kendisi, o ayrı bi entry konusu. bu genel duruşun yanında işlenen suçun açığa çıkarılması süreci de oldukça gerilimlidir zira bizim profun kankası sağolsun tüm soruşturma sürecine dahil oluyor dost kontenjanından. soğukkanlı değil ki yönlendirme yapabilsin. hep bi aman ben yapmadım heyecanı, hep bi suçluluk sürçmesi durumu. işte böyle böyle yer bitirir kendini bizim prof da girer kara kara kitaplara.


    (dwight - 19 Aralık 2010 23:56)

  • comment image

    ciddi ölçekte spoiler-
    filmde doçent lobide "the song of songs which is solomons" adlı kitabı karıştırıp likörünü yudumlar. görevliye kendisine 10 30 da saati hatırlatmasını ister. yorucu bir gündür ve yaşadığı özgür bir akşamdır. karısınıı ve çocuklarını gündüz bir seyahate uğurlamıştır. derken uykuya dalar. tüm günün silik ayrıntılarının rasgele rol kapıştığı bir rüyaya açar gözlerini. bu harika örgülenmiş bir rüyadır. mesala aynı lobi aynı koltukta aynı görevlice 10 30 da bir uykudan uyandırıldığı yanılgısı ile başlar rüya. gündüz amfide dillendirdiği görüşün samimiyeti bir nefsi müdafa cinayeti şeklinde yansır rüyaya. günün tortularınından bir başka numuneyse gündüz galerinin vitrininde hayranca hatta rötgenci bir tavırla tablodaki kadını izleyişidir. içgüdülerinin serbest dışavurduğu bu anda karşı kaldırımdan gelen dostlarıyla karşılaşması sonucu bilinç düzeyine bile ulaşamamış ahlaki suçluluğu ve örtbas edişi rüyasına tablodaki kadınla işlenmiş bir ortak cinayetin karşılaşdığı dostlarından komiser olandan saklanmaya çalışılması olarak yansımış. dostlarından diğeri (doktor) ise duyulan suçluluğun su götürmez bir haklı nedene sahip olduğunu kanıtlarcasına (doktor = tanı = hüküm benzerliği) kurtuluş yolunu (şantajcının öldürülmesi) o gerçekleşemeyince intihar etme yolunu aralayan valeriana ekstratını reçeteleyerek rüyaya yansımış. filmin son sahnesindeki olaysa ayrı bir güzeldir. son sahnede uyanan doçent rüyasındaki intiharın gerilim azaltışı sonucu oluşan öforide vestiyer görevlisi(maktul) ve kapı görevlisine (şantajcı) biraz önceki yaşadıklarının rüya oluşunu kendine somutlayışlarından ötürü içten davranarak ayrıldığı otelden rüyayı tekrar etmek istercesine (korkudan haz + tekrarın cazibesi / tezat yönlendiriciler dimi) tabloya bir kez daha bakmaya başlar. o sırada rüyanın tekerürü gibi gelen kadın ateş isteyince doçenten doçent şu cevabı -yo yo hayır vermem 1 milyon dolar versenizde vermem - ağzı yanan üfleyerek yer süt yoğurt hesabı


    (apartman tarlasi - 28 Şubat 2012 01:48)

  • comment image

    fritz lang'ın yönetmenliğini üstlendiği polisiye türündeki bir film. başarılı bir filmdir ama "gerçekten de muhteşemdi. sanırım son zamanlarda izlediğim en iyi polisiyelerden" dedirtecek kadar da değildir. billy wilder'ın the seven year itch'i gibi başlıyor film. bir profesörün eşi iki çocuğunu da alıp şehir dışına çıkar. orta yaşın üstündeki richard da böylelikle evde yalnız kalır. tabi iki arkadaşıyla hemen o muhabbete girerler. hangi muhabbet? çapkınlık tabi ki. prof'un arkadaşları çapkınlığa karşı değildirler. ama prof bu yaştan sonra bunları yapmayacağını, yapamayacağını söyler. çok geçmeden bir kadının, penceredeki kadının davetini kabul ederek kendisini bile şaşırtır. tam kadınla sohbete koyulaştırmışken manyak bir eleman içeri dalar ve bizim prof'a saldırır. birisi ölecektir. ya prof ya da bu çılgın herif. tabi ki ölen mc adındaki bu şahıs olur. filmin başında richard öğrencilerine nefsi müdafaadan bahseder. filmin ortasına gelmeden kendisini bir nefsi müdafaanın içinde bulur. ama polisi arayamaz. tanığı olmasına rağmen buna cesaret edemez. çünkü

    1) 40 yaşındasın. iki çocuğun var. gül gibi bir karın var. karının seni bırakıp gittiği ilk gece başka bir kadının yanında ne işin var?
    2) koskoca profesörsün. ne idüğü belirsiz bir kadınla gecenin o saatinde hem de onun evinde olman yakışık alıyor mu?

    hep toplum baskısı. ne geliyorsa başımıza bu toplumdan geliyor. eleman suçsuz. kendisinin de bu olayı yaşadıktan sonra dediği gibi ikisinden birisi ölecekti, kaçarı yoktu. polisi arasa tutuklanmayacaktı belki. zira tanığı vardı. üstelik bir süre sonra kendisini öldürmeye çalışan adamın sinir hastası olduğu ortaya çıkıyordu. ama polisi aradığında olay basına yansıyacak, büyük ihtimalle üniversiteden atılacak, eşi kendisini boşayacak, toplum onu hor görecek, neticede toplum dışına atılacak. çünkülerini 1 ve 2'deki belirttik. bunu göze alamayan prof olayı örtbas etmeye çalışır, tabi ki beceremez. çünkü mesleği cinayetlerle ilgili olsa da (nefsi müdafaayı anlattığına göre hukukçu olmalı) bir cinayeti örtbas edecek kadar zeki ve dinç değil. filmin çoğu yerinde olayı araştıranlara adeta "ben işledim" diye bağıran ipuçları atar. dikenli telden bahsedilmemesine rağmen dikenli teli sorar kendisi, gibi.

    neticede lang bu filminde bir toplum eleştirisi geliyor. toplumun ahlak kuralları yüzünden basit bir olayın nasıl da karmaşık hale gelebileceği başarıyla aktarılıyor. küçük bir çapkınlık macerası büyük olaylara sebebiyet veriyor. başarılı bir filmdir. eski olması ve onlarca (belki yüzlerce) polisiye izlememiz nedeniyle senaristin bir adım önündeyiz ama gene de film sıkmıyor, izlettiriyor kendisini. lang'ın en iyilerinden değil.

    --- spoiler ---

    genelde "meğersem her şey rüyaymış. bunlar olmamış" şeklinde biten filmlerden nefret ederim (hepsinden değil tabi ki). ama bu filmin böyle bitmesinden hoşlandım. özellikle richard'ın finalde arkasına bakmadan hoşması epey eğlenceli idi. sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yermiş.

    ---
    spoiler ---


    (sherlock holmes 90 - 17 Ağustos 2012 22:19)

  • comment image

    turkce adi "penceredeki kadin" olunca filmi seyretmeden once insanin aklinda bambaska senaryolar geliyor. oysa tam olarak "vitrindeki kadin" olmaliydi ismi. window shopping'i de pencere alisverisi olarak cevirir bu kafa.

    lang, buyuksun.


    (ronesans adami - 10 Ocak 2013 10:34)

  • comment image

    mükemmel bağlanabilecek hitchcockvari bir hikayeyi son 10-15 dakikada batıran bir fritz lang fiyaskosu. lang'in kariyerinde inişler ve çıkışlar hep olmuştur ve/fakat bu film tüm bunların bir özeti gibi. bittiğinde maalesef damağınızda bir lezzet bırakmıyor, üstüne üstlük yavaş yavaş piştiğini gördüğünüz yemeğin heba oluşuna tanıklık ediyorsunuz. bu denli yaygın bir klişeyi alıp, ustalıkla örülmüş bir dedektiflik hikayesinin içine yedirebilmek gerçekten zor iş. bunları görünce, özellikle dial m for murder kıyası ile, neden sadece tek bir hitchcock olduğunu daha iyi anlıyorsunuz.


    (kolombre - 30 Temmuz 2013 17:20)

  • comment image

    fritz lang'ın bu filminde kendini savunma biçiminde ortaya çıkan cinayeti ve şantajı kabullenen profesör (edward g. robinson) eni sonu ilaçlarının dozajını artırarak ölümü kabullenir. güçlü ahlaksal mesajlar içeren filmde her şey bir rüyaya bağlanarak seyircinin olan biteni gözden geçirmesi beklenir. sarsılan eril düzen yeniden inşa edilmiştir.

    filmin en ilginç yanı kadının (ya da femme fatale'in) bir seks objesi kimliğinde, yok-kadın hüviyetinde çizilerek salt fantezi nesnesine indirgenmesidir. bu bir anlamda hollywood film tarihinin de özeti sayılabilir.


    (hanging rock - 27 Mayıs 2015 19:23)

Yorum Kaynak Link : the woman in the window